ما و شما با سریال ها، فیلمهای سینمایی و آثار هنری دنباله دار زیادی آشنا هستیم، و اغلب با افت در کیفیت و میزان اقبال بازار به چنین سریالها و فیلمهایی در فصلهای بعدی آشنا هستیم. به نظرِ نگارنده این اتفاق برای سریال شهرزاد به کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی سید محمد امامی نیز کم و بیش رخ داده است و دستِ کم در حوزۀ بازاریابی که نگارنده پیرامونِ آن نقد و بررسی نموده است، این موضوع احساس می گردد. همان طور که پیشتر در مطلبی با عنوان «بازاریابی و تبلیغات سریال شهرزاد» اشاره کرده بودم، در فصل اول، شهرزاد عملکردی چشمگیر در حوزه بازاریابی داشت، موضوعی به نظر می رسد حتی موفقیت نسبیِ فصل دوم شهرزاد را تضمین نمود. موضوعی که باید در ادامه به آن اشاره کنیم، مصادیق افت عملکرد بازاریابی سریال شهرزاد در فصل دوم است.

چرا بازاریابی شهرزاد در فصل دوم ضعیف تر بود؟

پایان بندی و ضرب آهنگ در فصل دوم شهرزاد

فصل دوم سریال شهرزاد ضرب آهنگ کندتری نسبت به فصل اول داشت، و همچنین پایان بندی های هر قسمت از سریال در فصل دوم، نامناسب بود و باعث می شد مخاطب با هیجان و جذابیتِ کمتری به دنبال قسمت های بعدی باشد. از سوی دیگر، برخلاف فصل اول، نوآوری و خلاقیت در بازاریابی دیده نمی شد. در ابتدای انتشار فصل اول شهرزاد، اقدامات هیجان انگیزی در حوزۀ بازار صورت می گرفت. مثلاً انتشار شهرزاد نامه در شهر توسط افرادی با پوشش کلاه مخملی ها و یا رونمایی از شهرزاد در کلن آلمان با حضور ستاره های متعدد از آن جمله بودند. نکته شایان توجه دیگر، فروش اکسسوری های مربوط به فیلم نظیر «گردنبند مرغ آمین» توسط تهیه کننده سریال و به صورت اورجینال، برای اولین بار در ایران، اتفاق خوشایندی بود که ادامۀ این خلاقیت ها و نوآوریها در بازاریابی فصل دوم اساساً دیده نشد.

فیلمنامه در فصل دوم شهرزاد

یکی دیگر از موضوعاتی که در فصل دوم، باعث ضعف در عملکرد بازاریابی فیلم شد، فیلمنامه بود. فیلنامه از مهمترین نقاط قوت در میان عوامل بازاریابیِ فصلِ اولِ شهرزاد بود، فیلمنامه ای که چندین عنصر را همزمان داشت، عناصر زیر از آن جمله بودند :

- سیر تحولات داستان بر بستر اتفاقات کلیدی تاریخ ایران، همچون ملی شدن صنعت نفت

- بازسازی مکان های کلیدی در تاریخ معاصر شهر تهران همچون کافه نادری

- جدایی دو عاشق (فرهاد از شهرزاد)

- شکل گیری عشق جدید (شهرزاد به قباد)

- مثلث عشقی

- مردانگی و مرام (هاشم خان به بزرگ آقا)

- فضاهای لوکس و استفاده از زیبایی های زن در داستان فیلم (پوشش های زنان پولدار فیلم، همچون شیرین)

و چندین عنصر دیگر که در کنار یکدیگر طیف وسیعی از بینندگان را به خود جذب نموده بود. نکته ای که در فصل دوم کمتر دیده شد. حذف پریناز ایزدیار و صحنه های لوکس با حضور بازیگر جوان فیلم، بخشی از بینندگان را کم رغبت نمود. از سویی پررنگ تر شدن موضوعات سیاسی و اقتصادی بین شاپور و قباد، برای گروهی از مخاطبان خصوصاً بانوان جذابیت کمتری داشت. هر چند کاراکتر رضا کیانیان از نقاط مثبت فیلمنامه در فصل دوم بود، اما در مجموع، فیلمنامه گیرایی کمتری برای مخاطبی که فیلم را به صورت دسته جمعی و خانوادگی تماشا می کرد، ایجاد کرده بود.

انتخاب بازیگران در فصل دوم شهرزاد

البته که نسبت به سایر عناصر افت کمتری داشت، اما شاید بتوان سخت گیرانه گفت که در این عنصر هم شهرزاد 2 افت داشت. حذف بزرگ آقا از جریان داستان و همچنین حشمت، همراه با کمرنگ شدن شیرین از مواردی بود که شدیداً احساس می شد. هرچند اضافه شدن شاپور و نقشِ پرررنگ صابر از نکاتِ مثبت بود، اما نگارنده احساس می کند که با وجود نکات مثبت در انتخاب بازیگران فصل دوم شهرزاد، اندکی افت را می توان درک کرد. صابر با توجه به ویژگیهای فیزیکی و همچنین نوع فیلمنامه توانست تاثیر مثبتی بر فیلم بگذارد.

محسن چاوشی و موسیقی در فصل دوم شهرزاد

برخلاف فصل اول، موسیقی ها و کارهای محسن چاوشی کمتر مورد استقبال مخاطب قرار گرفت، موضوعی که در فصل اول، به طرز چشمگیری بر موفقیت فیلم تاثیر گذاشت.

بازاریابی اینترنتی در فصل دوم شهرزاد

تیم بازاریابی اینترنتی و تولید محتوای شهرزاد در فصل اول، توانسته بود به طرز مطلوبی فضای اینترنت و شبکه های اجتماعی را به خدمت بگیرد، اتفاقی که در فصل دوم گویی با نوعی بی تفاوتی و کم اهمیتی و شاید غرور از موفقیت فصل اول، پیگیری شد که به نظر نگارنده تاثیر جدی بر میزان فروش داشت.

فصل سوم شهرزاد چه می شود ؟

پایان فصل قبل شهرزاد کاملاً سوال برانگیز بود و مخاطب را برای فصل سوم آماده می نمود. اما در هفته های منتهی به آغاز فصل سوم شهرزاد، به قدر کفایت از این سریال اخبار در فضاهای مجازی و محیطی دیده نشد ؟ بیلبوردها، تابلوها و استرابردهای کاملاً تکراری و کم اثری که از سریال پخش شده است در کنار کلیپی که از شهرزاد 3 با صدای محسن چاوشی از سریال پخش شده است، کمتر رنگ و بوی «تازگی» و «تغییر» را در سریال نشان می داد.

نگارنده با شناختی که از حسن فتحی و نغمه ثمینی دارد، بر این باور است که فیلمنامه فصل سوم شهرزاد از گیرایی برخوردار خواهد بود، و با تجربه ای که از فصل 2 داشتند، تم عاشقانۀ فیلم را بیشتر خواهند کرد اما توفیق فصل اولِ شهرزاد تکرار نخواهد شد و برخلاف مقاله ای که پیش از فصل اول نوشته بودم، فکر می کنم، میزان موفقیت شهرزاد 3 در بازار، در حد شهرزاد 2 و یا پایین تر خواهد بود و توفیق شهرزاد 3 رخ نخواهد داد.

این مطلب توسط آقای سید حمیدرضا عظیمی نوشته شده است

افت عملکرد بازاریابی سریال شهرزاد از فصل اول تا سوم